Basitbir elektrik devresinde duy bulunmasa da devre çalışabilir. B. Elektrikli aletlerin kablolarının plastikle kaplanması elektrik çarpmasını önler. C. Devrede ampulün ışık verebilmesi için anahtarın açık olması gerekir. D. Evde ve okuldaki elektrik düğmeleri ve kabloları birer devre elemanıdır. Soru 2. KesicilerKesiciler orta ve yüksek gerilim şebekelerinde yük akımını ve kısa devre akımlarını kesmeye yarayan elektrik aletleridir. Devreyi boşta, yükte ve kısa devre halinde açıp kapayabilirler. Ayrıca otomatik kumanda yardımıyla açılıp kapanmasına imkân verirler. Elektriktesisatlarında kullanılan anahtar çeşitleri - a-Adi anahtarlar: Bir devreyi açıp kapamaya yarayan anahtarlardır. b-Komütatör anahtarlar: İki ayrı lamba veya lamba grubunu bir yerden ayrı ayrı yada birlikte kontrol eden anahtarlardır. c-Vaviyen anahtarlar: Bir lamba veya lamba grubunu iki ayrı yerden yakmaya yarayan anahtarlardır. d-Light anahtarlar: Merdiven otomatiği 1 November 2021. 264. Anahtarsız gidiş anlamına gelen Keyless Go, araç anahtarınızın yanınızda olduğu durumlarda araç kapı kilitlerini bir dokunuşla açıp kapatmanızı yarayan sisteme verilen addır. Çoğu otomobil marka ve modellerinde farklılık göze çarpsa da çalışma prensibi aynı işlemektedir. Araç anahtarınız ŞALTER: Genellikle binaların girişine gelen elektrik akımını açıp kapamaya yarayan araç. SANTRAL: (Metinde) Doğadaki başka enerji türlerini elektrik enerjisine çeviren fabrika. MUKAVVA: Kalın karton. Diğer"Elektrik Enerjisi İletimi ve Dağıtımı" Sınavları. PAYLAŞ: 1.Soru. Elektrik enerjisini toplamaya veya dağıtmaya yarayan ünitelerden oluşan şalt sahaları ve transformatör merkezlerinde kullanılan çeşitli donanım ve tesis elemanları arasında, aşağıdakilerden hangisi/ hangileri vardır? I. zEQZF21. Adi anahtar Aynı anda çalıştıran yakan veya durduran söndüren anahtar. Akım Hava, su gibi akışkanların ya da elektrik yüklerinin belli bir yönde akışı. Akım Devresi Kaynak ile tüketim aracı arasındaki kapalı akım yolu. Akım Yoğunluğu İletkenin birim kesitinden geçen akım şiddeti. Almaç Elektrik akımını alıp başka bir kuvvete çeviren cihaz Alternatif Akım Zamana bağlı olarak yönü ve şiddeti değişen akım. Alternatör Alternatif akım enerjisi üreten kaynak. Amper Akım şiddeti birimidir. Ampermetre Elektrik devrelerinde akım ölçen ölçü aleti. Anahtar Devrede akım yolunu açıp kapamaya yarayan devre elemanı. Ana Kolon İşletmeye ait besleme noktasından ana buat tüketicinin ilk dağıtım noktasına ana tablo, sa yaç kadar olan besleme hattı. Armatür Bir aydınlatma aracının tümü Aydınlık Ölçer Aydınlık ölçmeye yarayan alet, lüksmetre. Balast Flüoresan, cıva ve sodyum buharlı lâmba dev relerinde kullanılan eleman. Batarya Birden fazla pilin bir kap içinde seri veya paralel bağlanması ile elde edilen pil grubu. Bergman Boru Elektrik tesislerinin yapımında kullanılan bir boru çeşidi. Buat Elektrik tesislerinde iletkenleri kablo uçlarını birbirine bağlamak veya daha fazla kollara ayır mak için kullanılan araç, kutu. Buşon Sigortanın bir elemanı. Devreye seri olarak bağlanır. Üzerinde yazılı akım değerinden faz lası 2-5 katı geçtiğinde devreyi açan eleman. Buton Elektrik devresinde, devreyi açıp kapamaya yarayan araçlardır Cam Soda veya potas katılmış silisli kumun ateşte eritilmesiyle yapılan sert, saydam ve çabuk kırılır cisim. Cıva buharlı lâmba İçerisinde cıva, cıva buharı, asal gaz ve elektrot ları bulunan, ışık akışı fazla olan bir lâmba gru budur. Cos metre çalışma noktası Alternatif akım devrelerinde akım ile gerilim arasındaki açıyı ölçmeye yarayan ölçü aleti. Çalışma Noktası Transistorlu yükselteç devrelerinde beyz akımına göre değişen ve transistorun çalışma değerlerini tespit eden nokta. Çekirdek Transformatörün nüvesi. Damar Kablonun yalıtılmakta olan her iletkenidir. Dekoratif aydınlatma Görülmesi istenen cisimleri bütün ayrıntıları ile göstermek değil, daha çok estetik etkiler uyandıran aydınlatma. Dış aydınlatma Açık yerlerin aydınlatılmasıdır. Yol, spor alanlan, gar vb. yerlerin aydınlatılması Direk Hava hattı iletkenlerinin taşınmasında kullanılan gereçlerdir Dielektrik Yalıtkan, elektrik akımını geçirmeyen Direnç Bir nesnenin elektrik akımına karşı durma özelliği mukavemet, rezistans. Direkt aydınlatma Aydınlatma aracının, ışığı direkt olarak çalışma yüzeyine yönlendirmiş halidir. Lâmba ile çalışma yüzeyi arasında bir gereç bulunmamaktadır. Dirsek Boruların doğrultu değiştirdiği yerlerde kullanılan eğri ek parçasıdır. Doğal aydınlatma Doğal ışığın en uygun şekilde dağıtılmasıdır. Duy İçine vidalanan veya takılan lâmba başlığı aracılığı ile elektrik lâmbasının besleme devresine bağlanmasını sağlayan araç. Elektrik devresi Elektrik akımının geçtiği yol. Elektrolit Elektrik akımının geçtiği asitli sıvı. Elektromıknatıs Bobinin üzerinden geçen elektrik akımı etkisiyle mıknatıslık özelliği kazanması. Endirekt aydınlatma Aydınlatma aracı, ışığının tamamını tavana yönlendirmesidir Enerji İş yapabilme kabiliyeti. Etkinlik faktörü Birim güce düşen ışık akışıdır. Faz farkı Akım ve gerilim eğrilerinin başlangıç noktaları arasındaki açı. Faz iletkeni Akım kaynaklarını tüketicilere bağlayan fakat orta noktadan ya da yıldız noktasından çıkmayan iletkenler. Flâman Elektrik lâmbalarında akım geçtiğinde akkor duruma gelen ince iletken tel. Floresan lamba İçindeki seyreltilmiş gazdan oluşan elektrik boşalması sonunda yayılan ışınımların etkisiyle çeperleri flüorışıl durumuna gelen cam tüp. Frekans Birim zamandaki titreşim sayısı. Gerilim Üretecin iki kutbu arasındaki potansiyel farkı. Gerilim düşümü Bir elektrik devresinde kullanılan iletkenlerin kabloların dirençleri ve geçen akımdan dolayı oluşan değer. Gölge Saydam olmayan bir cisim tarafından ışığın engellenmesiyle ışıklı yerde oluşan karanlık. Güç Birim zamanda yapılan iş. Güç faktörü Etkin gücün, görünen güce oranıdır. Güç kaybı Isı şeklinde ortaya çıkan, kaybolan enerji. Haddelemek Bir metali iki silindir arasında geçirip inceltmek. Havya Lehim yapmaya yarayan araç. Hata akımı Bir yalıtkan hatası sonucunda geçen akım. Hata gerilimi Aygıtların gövdeleri arasında ya da bu gövdelerle referans toprağı arasında hata durumunda oluşan gerilim. Hata akımı koruma bağlaması Gerilim altında olmayan iletken tesis bölümleri üzerinde ya da topraktan anahtarın anma hata akımını aşan bir hata akımının geçmesi durumunda bir hata koruma anahtarının elektrik devresini kendiliğinden açtığı bir bağlantı biçimidir. Hata gerilimi bağlaması Gerilim altında olmayan iletken tesis bölümleri ile bir yardımcı topraklayıcı arasında yüksek bir dokunma geriliminin oluşması durumunda bir hata gerilim koruma anahtarının elektrik devresini kendiliğinden açtığı bir bağlantı biçimidir. Hat teması Kısa devre olayının geçtiği akım devresi üzerinde faydalı bir direnç bulunursa bu olay hat temasıdır. Hoparlör Uçlarına uygulanan elektrik enerjisini ses enerjisine dönüştüren eleman. Işık akışı Kaynaktan yayılan ve gözün değerlendirebildiği ışınımdır. Işık şiddeti dağılım eğrisi Bir aydınlatma armatürünün ışık şiddeti vektörlerinin uzaysal dağılımının, armatürden geçen bir düzlem üzerindeki iz düşümlerinin uç noktalarının oluşturduğu eğri. Işıksal etkinlik faktörü Bir ışık kaynağının, ışık akışının Lm harcadığı güce W oranıdır, iç aydınlatma armatürleri İç aydınlatmada kullanılan evrelerinde kullanılan aygıtlardır. İç aydınlatma Kapalı yerlerin aydınlatılmasıdır, İletim Elektrik akımının geçmesi İletken Elektrik enerjisini iletmeye yarayan bir veya birden çok telden oluşan ve yalıtılmamış tel veya tel demetidir. Kablo Elektrik enerjisini ileten, iki elektrik cihazını birbirine elektriksel olarak bağlayan, elektriksel olarak yalıtkan bir veya birden fazla damardan oluşan malzemedir. Kaçak akım Gerilim altında bulunmayan iletken bölümler, akım sisteminin orta noktasına doğrudan doğruya topraklanmış ya da toprağa iletken olarak bağlı ise, gerilim altında olan tesis bölümlerinden bu bölümlere yalıtkan madde üzerinden işletme gereği geçen akımdır. Kapı kilidi Evlerde, apartmanlarda bir butona basmak suretiyle kapının açılmasına yarayan cihaz Kısa devre Akımın almaca uğramadan devresini tamamladığı durum, Koaksiyel kablo Özel yapıya sahip anten veya mikrofon kablosu Kolon hattı Tüketiciye ait ilk dağıtım noktası ile öteki dağıtım noktaları arasındaki ya da tablolar arasındaki hatlar. Kondansatör Elektrik yükünü depo eden eleman. Kontaktör Elektrik devrelerini elektro manyetik olarak çalıştıran şalterler. Lamba Elektrik akımıyla içindeki teller akkor duruma geçerek ışık veren gereç. Lastik yalıtkan Sentetik veya doğal kauçuğa veya bunların karışımına bazı katkı maddeleri katılması ile elde edilen hamurun vulkanize edilmiş durumu. Linye hattı Dağıtım tablosunun son aydınlatma aygıtı armatürü ya da prizin bağlandığı kutuya buat kadar olan hat. Lüks Işık şiddeti 1 mum olan ışık kaynağının kendinden 1 m uzaklıkta olan 1 m2 yüzeyli alandaki aydınlık değeri. Lümen Bir metre yarıçaplı bir kürenin merkezindeki bir mum şiddetindeki ışık kaynağnın bir m2 alana düşürdüğü ışık akısı. Maxwell Manyetik akı birimi. Meger Yalıtkan direncini ölçen alet. Merdiven otomatiği Apartmanlarda merdivenlerin aydınlatılması için yapılan tesislerde kullanılır. Merdiven aydınlatma lambalarının belirli bir süre için ışık vermesini sağlar. Multimetre Akım, gerilim, direnç, ısı ve frekans değerlerini ölçme yeteneğine sahip ölçü aleti. Moment Döndürme kuvveti. muf düz ek Boruyu boruya veya boruyu parçaya bağlayan parçadır. N tipi kablo Sabit tesislerde, normal ve hafif işletme şartlarda çalışan elektrik tesislerinde kullanılan kablo. Neon lamba İçinde neon gazı bulunan deşarj lâmbası. Normal duy E-27 olarak adlandırılır. 110-220 V gerilimlerde kullanılan akkor flamanlı lambaları güçleri 15 W – 150 W arasında besleme devrelerine bağlamak için kullanılan bir gereç. Nötr iletkeni Üç fazlı bir sistemin yıldız noktasından çıkan iletken. Numaratör tesisatı Çağırma yeri birden çok olan yerlerde, çağırılan bireyin çağrının nereden yapıldığını bilmesi için yapılan tesisat. Orta iletken Çok fazlı bir sistemin, örneğin üç fazlı bir sistemin orta noktasından çıkan iletken Ölçme Bir büyüklüğün sayısal değerini saptama. Ölçü Bir niceliği o nicelik için kabul edilmiş birimlerden birine göre oranlayarak değerlendirme. Özel kablo Yangın, seslendirme, sinyal kumanda vb. özel şartlarda kullanılmak için yapılmış kablo çeşidi. Paratoner Yıldırımdan korunma aygıtı. Park ve bahçe armatörü Park ve bahçe aydınlatılmasında kullanılan doğa koşullarına dayanıklı armatür. Parıltı Işık kaynağının veya aydınlatılmış alanın parlaklığı, beynin algıladığı parlaklık ölçüsü. Peşel boru Çelik saçtan oluşan, içi yalıtkansız boru. Plastik boru Sert termoplastken oluşan boru. Potansiyel Elektrik seviyesi. Potansiyometre Değeri ayarlanabilen direnç. Priz Elektrik tesisi iletkenleri ile bükülgen kablonun iletkenlerini uygun bir fiş aracılığı ile doğrudan doğruya veya dolaylı olarak birleştirmeyi sağlayan araç. Projektör Işıldak, iç ve dış aydınlatmada kullanılan içerisine halojen, akkor flamanlı ve yüksek basınçlı lâmbalar takılabilen armatür. PVC Poly Vinyl Chlorid ısıtılarak şekillendirilebilen ve zamanla ilk sertliği değişmeyen, katkılı veya katkısız polimer madde. Ray klemens Elektrik tesislerinde kablo uçlarının bir-birine bağlantısını sağlayan klemens çeşidi. Reaktif sayaç Bir alternatif akım devresinde tüketilen reaktif gücün belirlenmesi ve bedelinin ödenmesi amacıyla kullanılan bir elektrik ölçü aleti. Refkontak Işıklı çağırma tesislerinde kullanılan bir eleman. Röle Elektromanyetik anahtar Paratoner Yıldırımdan korunma aygıtı. Sayaç Elektrik tesislerinde enerji tüketimini ölçmek için kullanılan bir elektrik ölçü aleti. Starter Fluoresan lâmba devrelerinde kullanılan bir eleman. Sıfırlama Bir yalıtım hatasında elektrik devresinin aşırı akım koruma aygıtları ile açılmasını sağlamak için, gerilim altında olmayan iletken tesis bölümlerinin sıfır iletkenine ya da buna iletken olarak bağlanmış olan bir koruma iletkenine aynı biçimde bağlanmasıdır. Sıfır iletkeni Doğrudan doğruya topraklanmış bir iletken olup genellikle sıfırlamada koruma iletkeni olarak kullanılabilen orta iletken. Sıva altı anahtar Kumanda durumu nasıl olursa olsun gövdesi duvara gömülmüş kasa içerisinde kapağı da sıva üstünde olan anahtar. Sıva üstü dağıtım tablosu Sıva üstüne, tekniğine göre monte edilen tablo. Sigorta Besleme hatlarını fazla yüklere ve kısa devre akımlarına, elektrikle çalışan alıcıları ve bunları kullanan kişileri, çeşitli kazaların etkilerine karşı güvenliklerini sağlamaya yarayan gereç. Sorti hattı Linye hattı ile aydınlatma aygıtı veya priz arasındaki bağlantı hattıdır. Stroboskopik olay Floresan lâmba ile yapılan aydınlatma tesislerinde ışıksal görüntü yanılmaları. Şalter Bir elektrik devresini açmaya ve kapamaya yarayan, elle veya otomatik olarak kumanda edilen eleman. Şebeke Akım kaynağından tüketim araçlarının bağlantı ucuna kadar olan hava hatları ve kabloların tümü. Termik manyetik şalter Üzerinde termik ve manyetik koruyucu elemanları bulunan şalter. Topraklayıcı Toprağa gömülü ve onunla iletken bir bağlantısı olan iletken parçalar. Topraklama iletkeni Topraklanacak bir tesis bölümünü topraklayıcıya bağlayan toprağın dışında ya da yalıtılmış olarak toprağın içinden çekilmiş bir iletkendir. Toprağa karşı gerilim Orta noktası ya da yıldız noktası topraklanmış olan şebekelerde bir faz iletkeninin bu noktaya karşı gerilimi. Topraklama tesisi Birbirlerine iletken olarak bağlanan topraklayıcılara topraklama iletkenleri ve varsa topraklama haralarının tümü U Üreteç Değişik enerji türlerini elektrik enerjisine dönüştüren araç. Vaviyen anahtar Bir lâmbayı ve lâmba grubunu iki ayn yerden veya aynı yerden, aynı anda çalıştıran veya durduran anahtar. Vidalı duy Lâmbanın takıldığı kısmına lâmba başlığı ölçüsünde diş açılmış olan lâmbaların takıldığı duy. Volt Gerilim birimi. Voltmetre Gerilim ölçen ölçü aleti. Y kabloları Ağır işletme koşullarına dayanıldı sabit tesislerde kullanılan kablo. Yalıtkan Elektrik akımını iletmeyen madde. Yalıtkan kılıf İletkeni yalıtan ilk kılıf. Damar iletkenini yalıtan ilk kılıf. Yalıtma Toprakla temasta bulunan iletken bölümlere ya da üzerinde durulan yere karşı yüksek dokunma gerilimlerinin etkisinde kalmayı önleme Yapı bağlantı hattı Dağıtım şebekesi ile yapı giriş hattı arasındaki bağlantı hattı. Yapı bağlantı kutusu Yapıların elektrik tesisini şebekeye bağlayan, sigortaların tesis edilmesini ve aynı zamanda genel elektrik şebekesinden tüketim tesisine elektrik enerjisi verilmesini sağlayan bir sistem. Yapı elektrik tesisleri Ev, iş yeri,büro vb. yerlerde yapılan ve toprağa karşı gerilimi 250 V a kadar olan elektrik kuvvetli akım tesisleri Zayıf akım tesisleri Normal durumlarda, insan ve eşyalar için tehlikeli olan akımların meydana gelmediği tesislerdir. Zırh Kabloyu mekanik etkilerden koruyan yuvarlak tel veya yassı metal şeritlerden yapılmış örgü. Zil Zayıf akım tesislerinde kullanılan mekanik veya elektronik olarak ses çıkaran bir elemandır W Watt Güç birimi. Wattmetre Güç ölçen ölçü aleti. Watt Saat Bir watt’ın bir saat boyunca çalışmasına eşit olan is birimidir. Hizmetlerimize göt attınız mı? sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük sözlük Yazı dolaşımı pnomatik sistemler çalışma sorularıPublished on May 20, 20126. Pnömatik sistemlerle, gerçekleştirilebilen hareket şekilleri nelerdir? Yazınız. 1- Çekme, 2- İtme 3- Kaldırma, 4- Kapama, 5- Açma 6 Yer değiştirme... motorsitem motorsitem Elektrik Akımını Açıp Kapamaya Yarayan Kol bulmaca cevapları en iyi cevabı 6 harfleridir. Bulmaca Cevap ve İpucu Bulmaca Elektrik Akımını Açıp Kapamaya Yarayan Kol Diğer bulmaca ipuçlarını araBir cevap bulun veya sahip olduğunuz harflerden bir kelime oluşturun. Eksik olan her harf için bir nokta yazın. Örneğin, ".la.. arama sorgusu 'Olağanüstü' gibi sonuçlar üretir Diğer kullanıcılara yardım etDaha iyi bir cevap biliyorsanız, Buraya Tıkla 6 harfli kelimeler Hala Elektrik Akımını Açıp Kapamaya Yarayan Kol cevabını bulmak için yardıma ihtiyacınız var mı? 6 harfli kelimeler Ücurat Üfkuhe Üfleç Üflük Ühkume Ükile Ülemez Ümzük Ünafi Ünbuse Ünbuş Ünemek Ünleme Ünzuha Ünite Ürcufe Ürcuze Üremi Üreter Üretme Üretra Ürmule Üsbui Üsküf Üsküp Üsküt Üslük Üsruş Üstün Ütelek Son Bulmacalar Adotta un Animale Popüler kelimeler 1. ELEKTRİK DEVRESİ ve ÇEŞİTLERİ............................................................................ Elektrik Devre Elemanları ve Görevleri ..................................................................... Üreteç ................................................................................................................ Sigorta ............................................................................................................... Anahtar .............................................................................................................. Alıcı................................................................................................................... İletken................................................................................................................ Elektrik Devresi Çeşitleri .......................................................................................... Açık Devre....................................................................................................... Kapalı Devre.................................................................................................... Kısa Devre.......................................................................................................10UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................13ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.................................................................................15PERFORMANS DEĞERLENDİRME...........................................................................16ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ...............................................................................................172. ZAYIF AKIM TESİSATI UYGULAMA DEVRELERİ ................................................. Bir Buton Bir Zil Tesisatı Uygulama Devresi .......................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Bir Buton İki Zil Tesisatı Uygulama Devresi ........................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... İki Buton Bir Zil Tesisatı Uygulama Devresi ........................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Bir Kat Bir Daireli Kapı Otomatiği ve Zil Tesisatı Uygulama Devresi ..................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar .........................................25UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................27ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.................................................................................30PERFORMANS DEĞERLENDİRME...........................................................................31ÖĞRENME FAALİYETİ-3 ...............................................................................................323. AYDINLATMA, PRİZ ve GÜÇ TESİSATI UYGULAMA DEVRELERİ...................... Adi Anahtar Tesisatı Uygulama Devresi.................................................................. Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Adi Anahtar ve Priz Tesisatı Uygulama Devresi ...................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Komütatör Anahtar Tesisatı Uygulama Devresi ....................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Vaviyen Anahtar Tesisatı Uygulama Devresi........................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Fluoresant Lamba Tesisatı Uygulama Devresi ......................................................... Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar ......................................... Bir Fazlı Motorun Paket Şalterle Kumandası Uygulama Devresi ............................. Devrenin Bağlantı Şeması ................................................................................ Devrede Kullanılan Elemanlar.......................................................................... Devrenin Çalışma Prensibi ............................................................................... Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar .........................................48UYGULAMA FAALİYETİ...........................................................................................49ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.................................................................................52PERFORMANS DEĞERLENDİRME...........................................................................53MODÜL DEĞERLENDİRME...........................................................................................54CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................................57KAYNAKÇA....................................................................................................................59iiiAÇIKLAMALARKOD 522EE0012ALAN Elektrik Elektronik TeknolojisiDAL/MESLEK Alan OrtakMODÜLÜN ADI Temel Elektrik DevreleriMODÜLÜN TANIMIElektrik devre elemanları ve devre çeşitleri, zayıf akım,aydınlatma, priz ve güç devre uygulamaları ile ilgili bilgi vebecerilerin kazandırıldığı öğrenme 40/32ÖN KOŞULYETERLİK Temel elektrik devrelerini yönetmeliklere göre AMACIGenel AmaçHer türlü yerde TS ve uluslar arası standartlara, BayındırlıkBakanlığı Elektrik Genel Teknik Şartnamesine, Elektrik İçTesisleri ve Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine uygunolarak temel elektrik devresini, zayıf akım, aydınlatma ve prizdevrelerini kurabilecek ve paket şalter Elektrik devre elemanlarını seçerek, Zayıf akım tesisatı elemanlarını seçerek Aydınlatma, priz ve güç devre elemanlarını seçerekdevrelerini ÖĞRETİMORTAMLARI VEDONANIMLARIORTAM Sınıf, atölye ve laboratuvar, işletme, kütüphane,bilgi teknolojileri ortamı internet vb. kendi kendine veyagrupla çalışabileceğiniz tüm ortamlar.DONANIM Üreteç, trafo, sigorta, buton, anahtar çeşitleri,priz, duy, lamba, fluoresant armatür, zil, paket şalter, bir fazlımotor, iletken, plançete, el takımları, kesme VEDEĞERLENDİRMEModülün içinde yer alan her öğrenme faaliyetindensonra, verilen ölçme araçlarıyla kazandığınız bilgileri vebecerileri ölçerek kendinizi modül sonunda size ölçme aracı çoktanseçmeli, doğru yanlış ve tamamlamalı test, uygulama vb.uygulayarak modül uygulamaları ile kazandığınız bilgi vebecerileri ölçerek Öğrenci,Elektrik elektronik teknolojisi, dünyanın en ücra köşelerine kadar elektrikle çalışan cihazlar vasıtasıyla işlerimiz çok kolaylaşmıştır. Artıkelektriksiz bir hayat düşünülememektedir. Fakat elektriğin bu kolaylaştırıcı etkilerine karşıtehlikeleri de vardır. Elektriğin tehlikeli olduğunu anlamak için çarpılmak cihazları çok dikkatli ve elektronik, uzay teknolojisi, bilgisayar teknolojisi, ev aletleri, endüstriyelişletmelerin, iletişim teknolojisi, tıp teknolojisi, kısaca her alanda, can sıvısı modülümüzde, elektriğin temel mantığının kavranacağı devreler verilen devreleri dikkatli bir şekilde kurup çalıştırarak kazanacağınız becerilerle,ev ve işyerlerinde bulunan küçük elektrik tesisatlarını kurabilme, arızalarını giderebilmebecerisi kurulumunda enerji altında çalışmayınız. Elektrik enerjisinin düşük gerilimve akımı da tehlikeli olabilmektedir. Devre elemanları uygun özellikte olmalı ve devrelerdemutlaka sigorta FAALİYETİ-1Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun atölye ortamında, standartlara veElektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine uygun olarak temel elektrik devre elemanlarınıseçebilecek ve devreyi faaliyet öncesinde konuyla ilgili araştırma ve gözlem yapmanız bilgileri daha rahatkavramanıza yardımcı olacaktır, yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardırØ Elektrik devrelerinde hangi elemanlar kullanılır, Kısa devrenin zararları nelerdir, işlemleri için internet ortamını kullanabilir, elektrik elektronik malzemelerisatan işyerlerini, elektrik tesisat taahhüt firmalarını gezebilirsiniz. Ayrıca iletken, kablo,klemens sigorta, anahtar, batarya kataloglarını incelemelisiniz. Araştırmanızı rapor halinegetirerek arkadaşlarınıza ELEKTRİK DEVRESİ VE Elektrik Devresi ÖzelliğiElektrik akımını meydana getiren elektronlar, elektrik devresinden geçerek alıcıdabaşka bir enerjiye dönüşür. Elektrik alıcılarının çalışması için sürekli elektrik akımıgeçmelidir. Bu akım alıcının devresine bağlanan elektrik enerji kaynağı ile temin kaynağının bir ucundan çıkan elektronlar iletken- alıcı-iletken yolunu takip ederekdiğer ucuna Elektrik devresinden akım geçişiÖĞRENME FAALİYETİ-1AMAÇARAŞTIRMA4Elektrik devresi; üreteç, iletken, sigorta, anahtar ve alıcıdan meydana gelen kapalı birsistemde, akımın izlediği Elektrik devresi ile su devresinin karşılaştırılmasıElektrik devresinin daha iyi anlaşılması için su devresi ile karşılaştıralım. Sumolekülleri borular yardımıyla pompa, vana ve türbin üzerinden devrelerini tamamlar, bunasu devresi denir. Elektrik yüklerinin, üreteç, iletkenler, anahtar, sigorta ve alıcı üzerindentamamladıkları yol da elektrik devresini devresinde; kaynaktaki su bir pompadan verilen enerji sayesinde vana açıldıktansonra, oluşan kinetik enerji türbine hareket devresinde; anahtarın kapatılmasıyla meydana gelen kapalı devrede,iletkenler üzerinden geçen elektrik yükleri, enerjilerini alıcıya vererek devrelerini Su devresi ile elektrik devresinin karşılaştırılmasıŞekil incelendiğinde, su devresindeki pompa elektrik devresindeki bataryanıngörevine benzer iş yapmaktadır. Ayrıca su devresindeki vana ile elektrik devresindekianahtar benzer görevleri görmektedir. Vana suyun geçişini, anahtar elektrik akımınıngeçişini kontrol Elektrik Devre Elemanları ve GörevleriBasit bir elektrik devresi beş bileşenden oluşur. Devre bileşenleri, üreteç, sigorta,anahtar, alıcı ve Basit elektrik devresi ve elemanlarıŞekil Basit elektrik ÜreteçHerhangi bir enerjiyi kimyasal, mekanik, ısı, ışık, elektrik enerjisine dönüştürendevre elemanına üreteç veya kaynak denir. Elektrik devresindeki alıcıların çalışabilmesi içingerekli elektrik enerjisini sağlayan devre elemanıdır. Akım kaynağı, doğru akım kaynağı vealternatif akım kaynağı olmak üzere iki çeşittir. Doğru akım kaynağı; generatör akümülatör, pil olarak çeşitleri vardır. Alternatör generatör alternatif akımkaynağıdır. Redresörler ise alternatif akımı doğru akıma Doğru akım kaynağı piller6Ø Limona farklı iki metal batırıldığında küçük bir lambayı kısa AkümülatörlerØ Piller genellikle 1,5 Volt, aküler ise 12 Volt gerilim verebilecek şekilde ve akümülatörler seri bağlanarak + uç, – uca bağlanır devreye verdiklerigerilimler arttırılır. Paralel bağlanarak akım verme kapasiteleri Seri bağlanan akümülatör ve pillerResim Generatör DA ve AA Şekil Seri bağlı pillerle yapılan SigortaElektrik devrelerinden istenmeyen aşırı akımlar geçebilir. Bu durumda elektrik devreelemanları zarar görür. Devreye bağlanan sigorta akım şiddetinin belli bir değerin üstüneçıkmasını önler. Devrenin güvenliği için kullanılır. Çeşitleri vardır. Buşonlu, cam, fişli,anahtarlı otomatik sigorta, NH bıçaklı sigorta ve yüksek gerilim akımlı ve elektronik devrelerde cam sigortalar, aydınlatma ve priz devrelerindebuşonlu veya anahtarlı otomatik sigortalar, büyük akımlı güç devrelerinde NH sigortalarkullanılmaktadır. Günümüzde buşonlu sigortalar pek tercih edilmemektedir. Eğer buşonlusigortalı devrelerle karşılaşırsanız, bu sigortalar attığında kesinlikle buşonları sarılmamalı,buşon yenisi ile değiştirilmelidir. Devre akımına uygun değerde sigortalar Sigorta çeşitlerinin standart akım değerlerini Fişli ve cam sigortalarResim Buşonlu Sigorta Resim NH sigortaResim Anahtarlı otomatik ve YG AnahtarDevreyi açıp kapamaya yarayan araçlardır. Anahtar açıldığında alıcıya giden akımkesilir ve alıcı enerjisiz kalır. Anahtar kapatıldığında ise devreden akım geçer ve alıcı akımlara kumanda eden anahtarlara şalter adı verilir. Zayıf akım, merdiven otomatiğiliht, yangın bildirim gibi devrelerde buton kullanılır. Buton ile anahtarın farkı, anahtarkalıcı buton ise basıldığı sürece devreyi çalıştırır. Aydınlatma devrelerinde kullanılacakanahtarlar, faz iletkeni üzerine konulmalı ve 220 Volt’a kadar devrelerde anahtar anma akımıen az 10 Amper Anahtar ve buton sembolleriŞekil Buton Şekil Şalter ve anahtarResim Anahtarlar ve şalterØ Anahtarlar ile ilgili maddeleri elektrik iç tesisleri yönetmeliğinden AlıcıElektrik enerjisini istenen başka bir enerjiye dönüştüren aygıtlara alıcı yük- almaçdenir. Alıcı çeşitleri olarak; elektrik enerjisini ısı enerjisine dönüştüren elektrik fırın vesobaları, mekanik enerjiye çeviren motor, ışık enerjisine çeviren lamba örnek olarakverilebilir. Alıcılar, özelliğine göre doğru akımla veya alternatif akımla, 12- 24- 48- 220- 400Volt gerilimlere göre çalışan tiplerde Alıcı İletkenElektrik devre elemanlarının birbirine bağlantıları, elektrik akımını iyi ileten bakırveya alüminyum gibi metal tellerle yapılır. Diğer bir deyişle akım kaynağı ile alıcıyıbirleştiren ve elektrik akımının üzerinden geçtiği yoldur. İletken kesitleri devre akımınıkarşılayacak değerde olmalıdır. Elektrik iç tesisatta üzeri yalıtılmış iletkenler kullanılır. Çoktelli ve tek telli yalıtılmış iletkenler devresindeki iletkenlerin ısınmaması ve enerji kaybına neden olmamasıgerekir. Bu nedenle bir elektrik devresinde kullanılacak iletken kesitinin seçiminde şuhususlar dikkate alınmalıdırØ Alıcının gücüØ İletkenin uzunluğu ve iletkenin cinsiØ Devreye uygulanan gerilimin değeriŞekil Çok telli ve tek telli Elektrik Devresi ÇeşitleriElektrik devreleri, devreden geçen akımın durumuna göre; açık devre, kapalı devre vekısa devre olarak Açık DevreElektrik devresindeki anahtarın açık durumda olduğu, devreden akımın geçmediği vealıcının çalışmadığı devredir. İletkenlerin kopması, sigortanın atması, ek yerlerinin temasetmemesi de açık devreyi Açık Kapalı DevreElektrik devresinde, anahtar kapalı ve devre akımının normal olarak geçtiği, alıcınınçalıştığı Kapalı Kısa DevreElektrik devresinde, devre akımının alıcıdan geçmeden kısa yoldan devresinitamamlamasıdır. Bu istenmeyen bir devre şekli olup üretece ve elektrik tesislerine zararverebilir. Devre elemanlarının korunması için sigorta konulmasının gereği kısa devrelerdedaha iyi anlaşılır. İletkenlerin yalıtkanlıklarının özelliğini kaybederek birbirine temas etmesi,üretecin kısa devre olması veya alıcının kısa devre olması şeklinde ortaya akımı devresini direnci en küçük olan yerden tamamladığından, kısa devredurumunda devreden büyük değerde akım geçerek sigortanın açmasına neden olur. Arızagiderilmeden kesinlikle devreye enerji birbirine temas etmesinden dolayı geçen akım 300 mA’e ulaştığında,iletkenlerin kor haline gelmeye başladığı araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir. Bundandolayı 300 mA’de devreyi açan yangın koruma roleleri kullanılması ana kolon hattı girişine Bataryanın kısa devre olmasıBu durumda Şekil kısa devre akımı sigortadan geçmediği için, sigorta atmaz vebatarya zarar Alıcının kısa devre olmasıBu durumda Şekil alıcı kısa devre olmuştur ve sigorta devreyi Bataryanın sigortadan sonra kısa devre olmasıBu durumda Şekil kısa devre sigortadan sonra oluştuğu için sigorta devreyi açarve batarya zarar FAALİYETİŞekil Açık devre Şekil Kapalı devre Şekil Kısa devreBASİT ELEKTRİK DEVRESİNİ KURMAK ve ÇALIŞTIRMAKİşlem Basamakları ÖnerilerØ Elektrik devre Basit elektrik devresinikurunuz ve Devre şemasını çizerek kullanacağınızmalzemeleri bir kağıda Elektrik devre elemanlarının iletken, sigorta,anahtar, alıcı, üreteç olduğunu Uygun devre elemanlarını Üretecin düşük gerilimli 9- 12 Volt olmasınadikkat ediniz pil veya adaptör güç kaynağı.Ø Devrenizde cam sigorta Devrenizde 0,5 mm² yalıtılmış Seçtiğiniz devre elemanlarını, öğrenmefaaliyetindeki şekilden Şekil Alıcı olarak, lamba veya küçük güçlü Devreye sigorta konulmasına dikkat Anahtarı kapayınız. Alıcının Alıcıyı, veya bataryayı çok kısa süreliğine, kısadevre ediniz ve sigortanın attığınıUYGULAMA Kısa devreyi ortadan kaldırmadan devreyetekrar enerji İş güvenliği tedbirlerine El ve güç aletlerini kullanırken çok VE DEĞERLENDİRMEAşağıdaki soruları çoktan seçmeli, tamamlamalı, doğru-yanlış olarak Aldığı elektrik enerjisini diğer enerjilere dönüştüren devre elemanına ………… Devreye kumanda eden devre elemanına ……….. veya ………… Devrenin elektriksel güvenliğini sağlayan devre elemanına …..........….. Alıcının çalıştığı devre çeşitine. …………….. Buton sürekli olarak elektrik devresine enerji vermeye YANLIŞ……..6. Şekil a’da A anahtarı kapatılırsa oluşan devre çeşidi nedir?A Açık devre B Kısa devre C Kapalı devre D Dirençsiz devre E Hiçbiri7. Şekil a’da B anahtarı kapatılırsa oluşan devre çeşidi nedir?A Açık devre B Kısa devre C Kapalı devre D Uzun devre E Hiçbiri8. Şekil a’da A ve B anahtarı kapatılırsa oluşan devre çeşidi nedir?A Açık devre B Uzun devre C Kapalı devre D Kısa devre E Hiçbiri9. Anahtar ve sigortanın yerleri değiştirilerek yapılacak devre bağlantısı, devreninçalışmasını YANLIŞ……..10. Büyük akımlara kumanda eden anahtarlara …………................ cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerekkendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınızsorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete VE DEĞERLENDİRME16PERFORMANS DEĞERLENDİRMEMODÜL ADI Temel Elektrik devreleriUYGULAMA FAALİYETİ Basitelektrik devresini kurmak ve SOYADI…………………………….SINIF VE NU…………………………….AÇIKLAMA Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınızbecerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına X işareti koyarak kontrol ÖLÇÜTLERİ Evet Hayır1. Elektrik devre elemanlarının görevlerini kavradınız mı?2. Elektrik devre elemanlarını doğru seçtiniz mi?3. Elektrik devresini uygun ve doğru kurdunuz mu?4. Elektrik devresini doğru çalıştırdınız mı?5. Kısa devrenin zararlarını gözlemlediniz mi?6. İş güvenliği tedbirlerine uydunuz mu?DEĞERLENDİRMEYapılan değerlendirme sonunda “Hayır” şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözdengeçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarınızıntamamı “Evet” ise bir sonraki faaliyete DEĞERLENDİRME17ÖĞRENME FAALİYETİ-2Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun atölye ortamında, standartlara veElektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine uygun olarak zayıf akım tesisatı elemanlarını seçebilecekve devrelerini faaliyet öncesinde konuyla ilgili araştırma ve gözlem yapmanız bilgileri daha rahatkavramanıza yardımcı olacaktır, yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardırØ Zayıf akım tesisatlarında hangi elemanlar kullanılır, Çağırma ve bildirim tesisatları nelerdir, işlemleri için internet ortamını kullanabilir, elektrik elektronik malzemelerisatan işyerlerini, elektrik tesisat taahhüt firmalarını gezebilirsiniz. Ayrıca iletken, kablo,klemens sigorta, buton, zil, kapı otomatiği, trafo kataloglarını incelemelisiniz. Araştırmanızırapor haline getirerek arkadaşlarınıza ZAYIF AKIM TESİSATI UYGULAMADEVRELERİZayıf akım tesisatları, çağırma ve bildirim tesisatları olarak ikiye ayrılır. Zil ve kapıotomatiği tesisatlarının temelini oluşturan devreleri Bir Buton Bir Zil Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıDevre bağlantı şemasını, kapalı ve açık şema olarak ayrı ayrı inceleyeceğiz. Kapalışema, elektrik tesisatında iletkenlerin yolunu boru vb. ve devre elemanlarının sigorta, ekkutusu, buton, alıcılar, üreteç vb. yerlerini gösteren şemadır. Buna tek hat şeması da projeleri kapalı şema olarak şema; tesisatta elektrik devresini, alıcı ile kumanda araçları ile birlikte göstereniletken dolaşım şemasına denir. Meslek elemanı devrenin bağlantısını bu şemaya göre yapar,buna bağlantı şeması da denir. Bundan sonraki devre uygulamalarımızda, devre düzeninikapalı şemaya göre bağlantıları ise açık şemaya göre FAALİYETİ-2AMAÇARAŞTIRMA18Şekil Bir buton bir zil kapalı şemasıŞekil Bir buton bir zil açık bağlantı Devrede Kullanılan ElemanlarNo Adı Özelliği Miktarı1 Sigorta 6A W-otomat 1 Adet2 Trafo 220/ 12V 5W 1 Adet3 Buton Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet4 Zil Vızıltı veya elektronik 1 Adet5 İletken tel 0,5 mm² HO5V- U Zil teli 3 metre6 Buat Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet7 Boru ve dirsek 14PVC 1m- 1 Adet8 Kroşe Antigron veya çivili 10 Adet9 Uzatma kablosu 2x0,75 fişli 2 metre10 Klemens 1 nolu 2 AdetTablo Bir buton bir zil tesisatı malzeme Devrenin Çalışma PrensibiÇağırma ve bildirim tesisatlarının temeli bir butonla bir zil tesisatıdır. Bir buton ve birzilden oluşan devrede butona basıldığı müddetçe zil çalar, elimizi kaldırdığımızda isezilinenerjisi kesilir. Bu devrenin kurulması, çalışması ve arızaları iyi öğrenildiğinde, bundansonraki devrelerde kolaylık Bir buton bir zil çalışma prensibiŞekil Bir buton bir zil akım geçiş Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarDevreyi ortamın durumuna göre plançete üzerinde sıva altı veya sıva üstü borularıiçinden çekiniz. Eğer ortamda borular döşenmemiş ise kapalı şemaya göre Zil ve buton yerlerini belirleyiniz. Açık şemaya göre iletkenleri, daha öncedendöşenmiş borular içine Boruların uç kısımlarına, açıkta iletken kalmayacak şekilde zil ve butonu uygunağaç vidası ile monte İletken uçlarını uygun araç ile soyarak zil ve butonun bağlantı Gerekli kontrolları yaparak buat kapağını Devreye kontrollü bir biçimde enerji Kesinlikle enerji altında İşiniz bittikten sonra, malzemeleri yerinden düzgünce Bir Buton İki Zil Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Bir buton iki zil kapalı şemasıŞekil Bir buton iki zil açık bağlantı Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Sigorta 6A W-otomat 1 Adet2 Trafo 220/ 12V 5W. 1 Adet3 Buton Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet4 Zil Vızıltı veya elektronik 2 Adet5 İletken tel 0,5 mm² HO5V- U Zil teli 3 metre6 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U trf giriş 0,5 metre7 Bant Elektrik bantı 1 Adet8 Klemens 1 nolu 4 Adet9 Boru ve Dirsek 14 PVC 1m-1 Adet10 Buat ve kroşe PVC 2- 10 AdetTablo Bir buton iki zil tesisatı malzeme listesiBir buton bir zil tesisatındaki zile paralel bir zil bağladığımızda, bir buton iki zildevresini yapmış Devrenin Çalışma PrensibiÇağırma ve bildirim tesisleri, kullanım yerlerine göre değişik şekillerde okullarda ve büyük işletmelerde değişik yerlere veya katlara birden fazla zil ziller bir buton ile çalıştırılarak giriş veya çıkış zamanı duyurulur. Böyle bir devredeziller birbirine paralel bağlı olduğundan, zil sayısı ihtiyaca ve trafo gücüne göre basıldığı sürece iki zil de aynı anda Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarØ Devre şemasına göre elemanları seçiniz, plançete üzerinde buton ve zillerinyerlerini aynı boyda olacak şekilde Plançetede borular döşenmemişse kapalı şemaya uygun olarak borularıdöşeyinizkroşelerle.Ø Plançete üzerindeki borular içerisinden, açık şemaya uygun olarak iletkenlerigeçiriniz, iletkenleri lüzumsuz yere seri bağlanırsadevre çalışır mı, Buat içerisinde klemens kullanarak veya tekniğine uygun olarak ek alınız ve ekyerini Buton ve zilleri yerine ağaç vidası ile monte İletkenlerin uçlarını soyarak buton ve zilleri bağlayınız ve devreye enerjivererek Kesinlikle enerji altında İş güvenliği tedbirlerine El aletlerini kullanırken çok dikkat İki Buton Bir Zil Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil İki buton bir zil kapalı şemasıŞekil İki buton bir zil açık Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Sigorta 6A W-otomat 1 Adet2 Trafo 220/ 12V 5W 1 Adet3 Buton Sıva üstü veya sıva altı 2 Adet4 Zil Vızıltı veya elektronik 1 Adet5 İletken tel 0,5 mm² HO5V- U Zil teli 3 metre6 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U trf giriş 0,5 metre7 Bant Elektrik bandı 1 Adet8 Klemens 1 nolu 4 Adet9 Boru ve dirsek 14 PVC 1m-1 Adet10 Buat ve kroşe PVC 2- 10 AdetTablo İki buton bir zil tesisatı malzeme listesiBir buton bir zil tesisatının borularını ve buatlarını sökmeden, iki buton bir ziltesisatını da yapabilirsiniz. Bir zil bir buton tesisatında, butona paralel olarak bir butonbağladığımızda iki buton bir zil bağlantısını yapmış Devrenin Çalışma Prensibiİki katlı bir apartman ve küçük bir işyeri örneğinde olduğu gibi bir kişiyi birden fazlakişinin çağırması veya haber vermesi gerekebilir. Bu durumda iki buton ile bir zil tesisatıkullanılır. Butonların hangisine basılırsa basılsın zil çalışacaktır. Devrede butonlar zile seri,birbirine paralel bağlanırlar ve buton sayısı istendiği ölçüde Butonlar birbirine seri bağlanırsa ne olur, Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarØ Bir buton iki zil tesisat döşenmiş boruları bu devre içinde Plançete üzerindeki borular içerisinden, açık şemaya uygun olarak iletkenlerigeçiriniz, iletkenleri lüzumsuz yere Buat içerisinde klemens kullanarak veya tekniğine uygun olarak ek alınız ve ekyerini Buton ve zilleri yerine ağaç vidası ile monte İletkenlerin uçlarını soyarak buton ve zilleri bağlayınız ve devreye enerjivererek Kesinlikle enerji altında İş güvenliği tedbirlerine El aletlerini kullanırken çok dikkat Bir Kat Bir Daireli Kapı Otomatiği ve Zil Tesisatı Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Kapı otomatiği ve zil tesisatı kapalı – açık Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Sigorta 6A W-otomat 1 Adet2 Trafo 220/ 12V 10W 1 Adet3 Buton Sıva üstü veya sıva altı 3 Adet4 Zil Vızıltı veya elektronik 1 Adet5 Kapı kilidi Elektrik-mekanik 1 Adet5 İletken tel 0,5 mm² HO5V- U Zil teli 3 metre6 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U trf giriş 0,5 metre7 Bant Elektrik bantı 1 Adet8 Klemens 1 nolu Adet9 Boru ve dirsek 14 PVC 2m- 2 Adet10 Buat ve kroşe PVC 3- 10 AdetTablo Kapı otomatiği ve zil tesisatı malzeme Devrenin Çalışma PrensibiKapı otomatiği bir alıcı çeşidi olup içindeki bobin enerjilenince gerili yay tırnaktankurtulur ve kapı açılır. 12 Volt ile çalışır. Eğer kapı otomatiği zincirli tip ise gergi ayarınıniyi yapılması gerekir. Kapı otomatiği kapı kiliti apartman giriş kapısı kapısındaki zil butonuna Z basıldığında dairedeki zil çalar. Daire içindekikapı otomatiği butonuna K basıldığında apartman giriş kapısı açılır. Daire kapısınagelindiğinde buradaki zil butonuna Z basılınca tekrar dairedeki zil çalar. Zil butonlarıbirbirine paralel Kapı otomatiği ve zil akım geçiş değişik bağlantı Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarDevre bir kat bir daireli olduğuna göre binanın girişi ve üstünde bir kat var döşerken buna dikkat etmeliyiz. Plançeteyi dikey olarak Devre şemasına göre elemanları seçiniz, plançete üzerinde buton, zil ve kapıotomatiği yerlerini Plançetede borular döşenmemişse kapalı şemaya uygun olarak borularıdöşeyinizkroşelerle.Ø Plançete üzerindeki borular içerisinden, açık şemaya uygun olarak iletkenlerigeçiriniz, iletkenleri lüzumsuz yere Buat içerisinde klemens kullanarak veya tekniğine uygun olarak ek alınız ve ekyerini Buton, zil ve kapı otomatiğini yerine ağaç vidası ile monte İletkenlerin uçlarını soyarak buton, zil ve kapı otomatiğini bağlayınız vedevreye enerji vererek Kapı otomatiği zincirli tip ise gergi ayarını Kesinlikle enerji altında İş güvenliği tedbirlerine El aletlerini kullanırken çok dikkat FAALİYETİZİL ve KAPI OTOMATİĞİ UYGULAMA DEVRELERİ YAPILMASIİşlem Basamakları ÖnerilerØ Bir buton bir zil Bağlantı şemasına uygun elemanlar Eğer tesisat borusu döşemeniz gerekirse, kapalışemaya göre Bağlantılarınızın gevşek olmamasına Devrenizde mutlaka sigorta Enerji altında Bir buton iki zil Bağlantı şemasına uygun elemanlar Bir buton bir zil tesisatında bulunan zile paralelzil bağladığınızda, iki zilin butona basıldığındaaynı anda çalacağını Eğer tesisat borusu döşemeniz gerekirse kapalışemaya göre Bağlantılarınızın gevşek olmamasına Devrenizde mutlaka sigorta Enerji altında El aletleri kullanırken çok dikkat FAALİYETİ28Ø İki buton bir zil Bağlantı şemasına uygun elemanlar Bir buton bir zil tesisatında bulunan butonaparalel buton bağladığınızda, iki buton ile bir zilekumanda edeceğimizi Eğer tesisat borusu döşemeniz gerekirse kapalışemaya göre Bağlantılarınızın gevşek olmamasına Devrenizde mutlaka sigorta Enerji altında El aletleri kullanırken çok dikkat Bir zil ve kapı otomatiğitesisatını Bağlantı şemasına uygun elemanlar Eğer tesisat borusu döşemeniz gerekirse kapalışemaya göre döşeyiniz. Plançetede boruları dikeyolarak Bağlantılarınızın gevşek olmamasına Zincirli tip kapı otomatiği kullanıyor iseniz gergiayarını uygun olarak Devrenizde mutlaka sigorta Enerji altında El aletleri kullanırken çok dikkat VE DEĞERLENDİRMEAşağıdaki soruları çoktan seçmeli, tamamlamalı, olarak Tesisat şemalarında tek hat şemasına …………… Tesisatta elektrik devresini, alıcı ile kumanda araçları ile birlikte gösteren iletken dolaşımşemasına ……………. Yukarıdaki şemada 1 nulu buton hangi zil veya zilleri çalıştırır?A 1- 2 B 1- 3C 1- 4 D 1- 5E 5- 64. Yukarıdaki şemada 3 nulu buton hangi zil veya zilleri çalıştırır?A 1-2 B 2-3C 4-5 D 5-6E 2- 65. Yukarıdaki şemada 6 nulu zili hangi buton veya butonlar çalıştırır?A 1-2 B 2-3C 4-5 D 3-4E 1- 5DEĞERLENDİRMECevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerekkendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınızsorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete VE DEĞERLENDİRME31PERFORMANS DEĞERLENDİRMEMODÜL ADI Temel Elektrik DevreleriUYGULAMA FAALİYETİ Zayıf akımtesisat devrelerini kurmak ve SOYADI…………………………….SINIF VE NU…………………………….AÇIKLAMA Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınızbecerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına X işareti koyarak kontrol ÖLÇÜTLERİ Evet Hayır1. Bir buton bir zil devresini doğru yaptınız mı?2. Bir buton iki zil devresini doğru yaptınız mı?3. İki buton bir zil devresini doğru yaptınız mı?4. Bir zil ve kapı otomatiği devresini doğru yaptınız mı?5. İş güvenliği tedbirlerine uydunuz mu?DEĞERLENDİRMEYapılan değerlendirme sonunda “Hayır” şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözdengeçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarınızıntamamı “Evet” ise bir sonraki faaliyete DEĞERLENDİRME32ÖĞRENME FAALİYETİ-3Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun atölye ortamında, standartlara,Elektrik İç Tesisleri Ve Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine uygun olarak aydınlatma,priz ve güç devre elemanlarını seçebilecek ve devrelerini faaliyet öncesinde konuyla ilgili araştırma ve gözlem yapmanız bilgileri daha rahatkavramanıza yardımcı olacaktır, yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardırØ Çevrenizde aydınlatma için hangi devre çeşitleri kullanılmaktadır, Aydınlatma ve priz devrelerinde hangi kesitte kablolar kullanılmaktadır, işlemleri için internet ortamını kullanabilir, elektrik malzemeleri satanişyerlerini, elektrik tesisat taahhüt firmalarını gezebilirsiniz. Ayrıca iletken, kablo, klemenssigorta, anahtar, priz, lamba kataloglarını incelemelisiniz. Araştırmanızı rapor halinegetirerek arkadaşlarınıza AYDINLATMA, PRİZ VE GÜÇ TESİSATIUYGULAMA Adi Anahtar Tesisatı Uygulama DevresiBir lambayı veya bir grup lambayı aynı anda, aynı yerden yakıp söndürmeye yarayananahtarlara denir. Bu anahtarlar aspiratör, ısıtıcılar, küçük güçlü elektrikli alıcılarınkumandasında da kullanılır. Bir giriş ve bir çıkış olmak üzere iki bağlantı ucu Adi anahtar sembolleriÖĞRENME Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Adi anahtar tesisatı kapalı şemasıŞekil Adi anahtar tesisatı açık Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Adi anahtar Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet2 Duy Duvar veya tavan tipi 1 Adet3 Lamba Akkor telli 25W ~ 100W 1 Adet4 Klemens 1 nolu 2 Adet5 Sigorta 10A. W-Otomat 1 Adet6 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U 2 MetreTablo Adi anahtar tesisatı malzeme listesi34Resim Duy ve anahtar çeşitleriKlemens, aydınlatma ve güç tesislerinde buat ek kutusu içinde eklerin iletkenbağlantılarının yapılması için kullanılan elektrik lambasının, vidalanarak veya takılarak elektrik tesisine bağlanmasınısağlayan Devrenin Çalışma PrensibiDevrede uygun bağlantılar yapıldıktan sonra anahtarı konum değiştirdiğimizdelambaya faz gelir, nötr direk lambaya bağlı olduğundan lamba enerjilenir ve ışık vermeyebaşlar. Anahtarı konum değiştirdiğimizde lambaya gelen faz kesilmiş olur ve lamba Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarØ Plançete üzerinde borular döşenmemişse, kapalı şemaya göre Plançete üzerine döşenmiş olan borular üzerinde sigorta, anahtar ve duyyerlerini İletkenleri gerekli uzunlukta keserek, açık şemaya göre borular Anahtar eğer sıva altı seçilirse ona uygun kasa İletken uçlarını uygun araç kullanarak soyunuz ve bağlantıları Duyun iç orta kontağına faz denk gelecek şekilde bağlantı En az 1,5 mm² yalıtılmış iletken Sigorta, duy ve anahtarı uygun ağaç vidaları ile yerlerine monte Gerekli kontrolleri yaparak buat kapağını Ampülü duya takarak, çok dikkatli olarak enerji veriniz220 Volt. Adi Anahtar ve Priz Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Adi anahtar ve priz tesisatı kapalı şemasıŞekil Adi anahtar ve priz tesisatı açık şemasıTesisatta prizler ve lambalar İç Tesisat Yönetmeliği gereği ayrı ayrı linyelere lamba linyesine, bir priz Devrede Kullanılan ElemanlarPriz, elektrik aygıtlarına, bir elektrik devresinden fiş aracılığı ile doğrudan veyauzatma kablosu ile enerji alınması için kullanılan bir Priz çeşitleri36Nu Adı Özelliği Miktarı1 Adi anahtar Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet2 Duy Duvar veya tavan tipi 1 Adet3 Lamba Akkor telli 25W ~ 100W 1 Adet4 Priz Sıva üstü veya sıva altı Topraksız 1 Adet5 Klemens 2 no 4 Adet6 Sigorta 10A. W-Otomat 1 Adet7 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U 2 Metre8 İletken tel 2,5 mm² HO7V- U 2 MetreTablo Adi anahtar ve priz tesisatı malzeme Devrenin Çalışma PrensibiDevremiz adi anahtar tesisatına priz ilave edilmesiyle oluşmuştur. Adi anahtarlambaya kumanda için kullanılmaktadır. Priz ise bir alıcıya enerji almak Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarAdi anahtar tesisatı devresine ilave olarak priz konulmuştur. Yalnız burada priz ve anakablo en az 2,5 mm² kesitinde kablodan olmalıdır. Eğer adi anahtar ana kablosu 2,5 mm²kesitinde çekilmediyse tesisat kablosu yeniden Plançete üzerine döşenmiş olan borular üzerinde sigorta, priz, anahtar ve duyyerlerini İletkenleri gerekli uzunlukta keserek, açık şemaya göre borular Anahtar eğer sıva altı seçilirse ona uygun kasa İletken uçlarını uygun araç kullanarak soyunuz ve bağlantıları Duyun iç orta kontağına faz denk gelecek şekilde bağlantı Buat içinde klemens kullanarak ekleme Aydınlatma devresinde en az 1,5 mm² yalıtılmış iletken Priz ve ana girişe 2,5 mm² kablo Sigorta, duy ve anahtarı uygun ağaç vidaları ile yerlerine monte Gerekli kontrolleri yaparak buat kapağını Ampülü duya takarak, çok dikkatli olarak enerji veriniz 220 Volt.Ø Prize uygun güçte alıcı Komütatör Anahtar Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Komütatör anahtar tesisatı kapalı şemasıŞekil Komütatör anahtar tesisatı açık Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Komütatör anahtar Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet2 Duy Duvar veya tavan tipi 2 Adet3 Lamba Akkor telli 25W ~ 100W 2 Adet4 Klemens 1 no 4 Adet5 Sigorta 10A. W-Otomat 1 Adet6 İletken tel 1,5 mm² HO7V-U 3 MetreTablo Komütatör anahtar tesisatı malzeme listesiResim Komütatör Devrenin Çalışma PrensibiKomütatör anahtar, iki ayrı lamba veya lamba grubunun bir yerden aynı anda veyaayrı ayrı yakılıp söndürülmesinde kullanılır. Örneğin salon veya misafir odasında bulunanavizede ve sınıflarda bulunan fluoresant lamba armatürlerinde birden fazla lambabulunmaktadır. Bu lambaların tamamını veya bir kısmını komütatör anahtar ile yakıpsöndürmek mümkündür. Önceleri döner tip komütatör anahtarlar, artık günümüzde çiftkutuplu olarak tuşlu tip yapılmaktadır. İki adi anahtarın birleşiminden Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarØ Plançete üzerinde borular döşenmemişse, kapalı şemaya göre Plançete üzerine döşenmiş olan borular üzerinde sigorta, anahtar ve duyyerlerini İletkenleri gerekli uzunlukta keserek, açık şemaya göre borular Anahtar eğer sıva altı seçilirse ona uygun kasa İletken uçlarını uygun araç kullanarak soyunuz ve bağlantıları Komütatör anahtarın ortak ucuna faz gelmesine dikkat Duyun iç orta kontağına faz denk gelecek şekilde bağlantı En az 1,5 mm² yalıtılmış iletken Sigorta, duy ve anahtarı uygun ağaç vidaları ile yerlerine monte Gerekli kontrolleri yaparak buat kapağını Ampülü duya takarak, çok dikkatli olarak enerji veriniz 220 Volt. Vaviyen Anahtar Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Vaviyen anahtar sembolüŞekil Vaviyen anahtar tesisatı kapalı şeması40Şekil Vaviyen anahtar tesisatı açık Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Vaviyen anahtar Sıva üstü veya sıva altı 2 Adet2 Duy Duvar veya tavan tipi 1 Adet3 Lamba Akkor telli 25W ~ 100W 1 Adet4 Klemens 1 no 2 Adet5 Sigorta 10A. W-Otomat 1 Adet6 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U 3 Metre7 Bant Elektrik bantı 1 AdetTablo Vaviyen anahtar tesisatı malzeme listesiResim Vaviyen anahtar arka bağlantı kısmının Devrenin Çalışma PrensibiBir lambayı veya bir grup lambayı alıcıyı iki ayrı yerden aynı zamanda veya farklızamanlarda yakıp söndüren anahtar çeşididir. Bir tesis için iki anahtar kullanılır. Üç adetbağlantı ucuna sahiptir. Birinci anahtarın orta uçu faz iletkenine, diğer anahtarın orta uculambaya bağlanır. Her iki anahtar arasına iki adet iletken çekilerek diğer uçlara girişli uzun koridorların giriş ve çıkışlarına, iki katlı yerlerin merdiven arasıaydınlatması, iki odanın aynı balkona açılması durumunda kullanılır. Faz anahtarın orta ucuve diğer basılı kontaktan, diğer anahtarın basılı kontağından orta uca geçerek lambaya nötr direk bağlı olduğu için fazda anahtarlardan geldiğinde lamba herhangi birine basıldığında lamba Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarVaviyen anahtarın birinin orta ucuna faz, diğer anahtarın orta ucuna lamba ucubağlanmalıdır. Diğer boşta kalan ikişer bağlantı klemens uçları iki iletkenle Plançete üzerinde borular döşenmemişse, kapalı şemaya göre Plançete üzerine döşenmiş olan borular üzerinde sigorta, anahtar ve duyyerlerini İletkenleri gerekli uzunlukta keserek açık şemaya göre borular Anahtar eğer sıva altı seçilirse ona uygun kasa İletken uçlarını uygun araç kullanarak soyunuz ve bağlantıları Vaviyen anahtarın birinin orta ucuna faz gelmesine dikkat Duyun iç orta kontağına faz denk gelecek şekilde bağlantı En az 1,5 mm² yalıtılmış iletken Sigorta, duy ve anahtarı uygun ağaç vidaları ile yerlerine monte Gerekli kontrolleri yaparak buat kapağını Ampülü duya takarak çok dikkatli olarak enerji veriniz 220 Volt. Fluoresant Lamba Tesisatı Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil 1 adet fluoresant lamba tesisatı kapalı şemasıŞekil 1 adet fluoresant lamba tesisati açik şemasi bobinli balastliŞekil Elektronik balastlı fluoresant lamba bağlantı şeması43Şekil Fluoresant lamba tesisat Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Adi anahtar Sıva üstü veya sıva altı 1 Adet2 Balast 20W veya 40WBobinli1 Adet3 Starter 20W veya 40W 1 Adet4 Soket Çubuk fluoresant için 2 Adet5 Klemens 1 nolu 2 Adet6 Fluoresantlamba20W veya 40W 1 Adet7 Sigorta 10A. W-Otomat 1 Adet8 İletken tel 1,5 mm² HO7V- U 3 Metre9 Bant Elektrik bantı 1 AdetTablo Fluoresant lamba tesisatı malzeme listesi44Ø Fluoresant Lamba Cam borudan yapılmış, içerisindeki hava boşaltılarakargon gazı doldurulmuş ve ayrıca içerisine az miktarda cıva konulmuştur. İkiucunda tungstenden yapılmış flaman bulunur. Dairesel Simit, çubuk, imal Balast Bobinli veya elektronik olarak yapılır. En yaygın olarak bobinlibalastlar kullanılmaktadır. Lambanın çalışmasında iki ana görevi vardır. İlk anda lambaya enerji uygulanıp flamanların ısınması sonunda, starteraracılığı ile flamanları ısıtmak ve atlama gerilimi oluşturmak Lambanın yanmasından sonra çalışma geriliminin yaklaşık %50 sioranında gerilim düşümü meydana getirmekØ Starter İçi neon gazı ile doldurulmuş cam bir balon içinde iki elektrodubulunan silindir şeklinde bimetal şeritten oluşmuştur. Elektronik balastkullanıldığında starter kullanılmaz. İlk ateşlemeyi sağlayan Soketler Fluoresant lambalarda iki adet soket bulunur ve cam tüpü, pimşeklindeki flaman giriş uçları aracılığı ile tutmaya yarar. Fluoresant lambayaduy görevi Fluoresant lamba Devrenin Çalışma PrensibiFluoresant lambaya enerji uygulandığında, starter elektrotları arasında ark meydanagelir. Bu sırada elektrotlar ısınarak birbirine değer. Starter kontaklarının kısa devre olması ileakım, ballast- lamba flamanları ve starter kontakları üzerinden devresini tamamlar. Aynıanda flamanlar üzerinden akım geçerek electron yaymasına ve civanın buharlaşmasına nedenolur. Akım bimetal ve kontak üzerinden geçtiğinden, starter içerisindeki gaz ve bimetalsoğuyarak eski halini alır ve kontaklarını devresinin açılması ile balastın akımı kesilir ve manyetik alanında düşüş alandaki düşüş nedeniyle de balast bobini üzerinde, şebeke geriliminden dahabüyük bir öz indükleme EMK’i meydana gelir. Bu gerilim flamanlar arasında daha önceısınarak iletken hale gelen lamba iç ortamı üzerinden ark şeklinde atlar. Böylece buharlaşancivaya çarpan ark şeklindeki akım, ultraviyole ışınlarının meydana gelmesini ışınları ise, cam tüpün iç cidarındaki fluoresant tabakaya çarparaklambanın ışık vermesini sağlar. Lambanın, tüp içerisindeki fluoresant madde ve gazın cinsinegöre değişik renkte ışık vermeye başladığı anda balast gerilimi 110 Volt civarına düşerek, ilkanda ateşleyici olarak yaptığı görevi normal çalışma anında akım sınırlayıcı olarak Fluoresant lamba yandıktan sonra starteri çıkarsak lamba yanmaya devam edermi?Ø Starter yerine bir buton bağlansa, butonla lamba yakılabilir mi, Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarFluoresant lamba elemanlarının güçleri birbirlerine uyumlu olmalıdır. 40 Wattlıkfluoresant ampül kullanılacaksa 40 Wattlık balast ve 40 Wattlık starter kullanılmalıdır. Fazbalasta ve balast çıkışı flamana seri olarak bağlanmalıdır. Bağlantılarda gevşeklikolmamalıdır. Starter yuvasına tam oturmalı gevşek kalmamalıdır. Düşük gerilim olanyerlerde fluoresant lambanın çalışmayabileceği unutulmamalıdır. Elektronik balastta starterkullanılmayacağı Bir Fazlı Motorun Paket Şalterle Kumandası Uygulama Devrenin Bağlantı ŞemasıŞekil Paket şalterle bir fazlı motor kumandası kapalı şeması46Şekil Paket şalterle bir fazlı motor kumandası açık Devrede Kullanılan ElemanlarNu Adı Özelliği Miktarı1 Paket şalter 10A 0-1 açma kapama 1 Adet2 Sigorta 16A. W-Otomat 1 Adet3 Motor Monofaze motor 1 Adet4 İletken 3x2,5 mm² NVV 3 Metre5 Klemens 2 nolu 3 Adet6 Bant Elektrik bantı 1 AdetTablo Bir fazlı motorun paket şalterle kumandası malzeme listesiØ Paket şalter Bir eksen etrafında dönebilen, bir mil üzerinde dizilmiş vepaketlenmiş, bir çok kontak yuvalarından oluşan şalterlere denir. Şalterin herkontak yuvasında 1, 2, 3 veya 4 kontak bulunur. Kontak elemanları Motor Aldığı elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren bir alıcıçeşididir. Oluşturacağımız devrede mono faze bir fazlı motor fazlı motorların ana ve yardımcı sargıları vardır. Klemens tablosundabağlantı yapar iken bu sargı uçlarına dikkat edilmelidir. Ana sargı ile yardımcısargı birbirine paralel bağlıdır. Yardımcı sargısının motor kalkındıktan sonradevreden çıkarılması gerekir. Yardımcı sargıyı devreden çıkartmayöntemlerinden birisi de merkezkaç anahtarla devreden sargı Standartuç işaretiAna SargıU1-U2Yardımcı SargıZ1-Z2Şekil Yardımcı sargılı motor bağlantı şekliŞekil Yardımcı sargılı motor klemens tablosu48Resim Paket şalter ve bağlantısıØ NVVTS-VDE karşılığı NYM KabloŞekil NVV kablo1-Bir veya çok telli bakır iletken, 2-Protodur yalıtkan, 3-Dolgu, 4-Protodur manto kılıf Devrenin Çalışma PrensibiPaket şalter ile monofaze motorun çalıştırılmasında, doğru bağlantı yapıldığında,şalter 0 konumundan 1 konumuna getirilir. Bu esnada paket şalter kontakları faz ve nötrümotora uygulayacak duruma geçmiştir. Motor normal devrine geldiğinde yardımcı sargısıotomatik olarak devreden çıkacak ve motor ana sargı ile dönmeye devam edecektir. Motorudurdurmak istersek şalteri 0 konumuna Devrenin Uygulamasında Dikkat Edilecek HususlarKesinlikle enerji altında bağlantı yapmayınız. Paket şalterin muhafaza kutusu içindemontaj ve bağlantılarını yapınız. Monofaze 1 fazlı motorun klemens bağlantısını doğruyapınız ve motor etiket değerinde gerilim uygulayınız. Motor çalışırken kesinlikle motorunmiline dokunmayınız. Motoru bir yere sabitleyerek çalıştırınız. Motor bağlantılarında en az2,5 mm² kablo FAALİYETİAYDINLATMA, PRİZ ve PAKET ŞALTER DEVRE BAĞLANTILARININYAPILMASIİşlem Basamakları ÖnerilerØ Adi anahtar tesisatıdevresini Bağlantı şemasına uygun devre Malzemelerin sağlamlık kontrolünü Eğer plançete üzerinde hazır döşenmişborular yoksa kapalı şemasına uygun tesisatborularını Plançete üzerinde; devre elemanlarınınsigorta, anahtar ve lamba yerlerini Enerji altında Duyun iç orta kontağına faz iletkeniningelmesine dikkat En az 1,5 mm² iletken Adi anahtar ve priztesisatı devresini Eğer uygun kablo ile çekilmişse ana girişe2,5 mm² adi anahtar tesisatına priziekleyerek tesisatınızı Prize en az 2,5 mm² kablo Devreye mutlaka sigorta monte Prize uygun alıcı FAALİYETİ50Ø Komütatör anahtartesisatı devresini Bağlantı şemasına uygun elemanları Faz iletkeninin komütatör anahtar ortakucuna bağlanmasına dikkat Enerji altında Anahtar çıkışlarının duyun iç ortakontağına dip bağlanmasına dikkat Duy klemens bağlantı iletkenlerininbirbirine temas etmemesine dikkat Devreyi bağlantılarını doğru yaptıktansonra çalıştırınız, lambalar sıcak ikenduyundan Vaviyen anahtar tesisatıdevresini Bağlantı şemasına uygun elemanları Faz iletkeninin vaviyen anahtarın birininorta ucuna bağlanmasına dikkat Diğer vaviyen anahtarın orta ucunalambanın bir ucunun bağlanmasına Vaviyen anahtarların iki kenar bağlantıuçlarının birbirine bağlanmasına Devreyi çalıştırınız, anahtarın birisindenlamba yakılırken, diğerine basıldığındalambanın söndüğünü Fluoresant lambadevresini Uygun devre elemanlarını Devre elemanlarının güçlerinin uyumluolmasına dikkat Soketleri plançeteye ampüle uygun Devre bağlantı şemasına göre Enerji altında Starteri ve ampülü Devreye enerji veriniz ve ampülün Ampül yanmıyorsa sebebini Paket şalterle monofazemotor çalıştırmadevresini Plançete üzerinde; devre elemanlarınınsigorta, paket şalter ve motor yerlerinitespit Bir fazlı motorun paket şalterleçalıştırılması tesisat devresini plançeteüzerine Devreye mutlaka sigorta monte Enerji altında Motoru bir yere sabitledikten Paket şalteri “1” konumuna alınca motorunçalıştığını, paket şalteri “0” konumunaalınca çalışan motorun enerjisininkesildiğini ve kısa bir süre sonra İş güvenliği tedbirlerine VE DEĞERLENDİRMEAşağıdaki soruları çoktan seçmeli, tamamlamalı, doğru-yanlış olarak Bir lambayı veya bir grup lambayı aynı anda, aynı yerden yakıp söndürmeye yarayananahtarlara ……………………… İki ayrı lamba veya iki lamba grubuna bir yerden aynı anda veya ayrı zamanlardakumanda etmeye yarayan anahtar çeşitine ……......................………… Bir lambayı veya bir grup lambayı alıcıyı iki ayrı yerden aynı zamanda veya farklızamanlarda yakıp söndüren anahtar çeşitine ….................... Flouresant lambaya duy görevi yapan elemana …….............. Vaviyen anahtar orta ucuna nötr YANLIŞ…………6. Elektrik iç tesisleri yönetmeliğine gore topraklama iletkenin rengi nasıldır?A Mavi B Kırmızı C Turuncu D Sarı Yeşil E Gri7. Fluoresant lambalarda ilk anda lambaya enerji uygulanıp flamanların ısınması sonunda,starter aracılığı ile flamanları ısıtmak ve atlama gerilimi oluşturmak için kullanılan elemana…………….. Komitatör anahtar, iki vaviyen anahtarın birleşmesinden YANLIŞ…………DEĞERLENDİRMECevaplarınızı cevap anahtarı ile cevap sayınızı belirleyerekkendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınızsorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar sorulara doğru cevap verdiyseniz uygulamalı teste VE DEĞERLENDİRME53PERFORMANS DEĞERLENDİRMEMODÜL ADI Temel Elektrik DevreleriUYGULAMA FAALİYETİAydınlatma, priz ve paket şalterbağlantılarını yapmakÖĞRENCİNİNADI SOYADI…………………………….SINIF VE NU…………………………….AÇIKLAMA Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınızbecerileri EVET ve HAYIR kutucuklarına X işareti koyarak kontrol ÖLÇÜTLERİ Evet anahtar tesisatı devresini doğru kurup çalıştırdınız mı? anahtar priz tesisatı devresini doğru kurup çalıştırdınız mı? anahtar tesisatı devresini doğru kurup çalıştırdınız mı? anahtar tesisatı devresini doğru kurup çalıştırdınız mı?5. Fluoresant lamba devresini doğru kurup çalıştırdınız mı? fazlı motorun paket şalterle çalıştırılması devresini doğru kurupçalıştırdınız mı?7. İş güvenliği tedbirlerine uydunuz mu?DEĞERLENDİRMEYapılan değerlendirme sonunda “Hayır” şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözdengeçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarınızıntamamı “Evet” ise modül değerlendirmeye DEĞERLENDİRME54MODÜL DEĞERLENDİRMEModülünAdıTemel Elektrik DevreleriAmaçUygun ortamda elektrikdevrelerini kurmak SoyadıSınıfı Nu…………………………………………AÇIKLAMA Aşağıda listelenen davranışların her birini öğrencide gözleyemediyseniz0, Zayıf nitelikli gözlemlediyseniz 1, Orta düzeyde gözlemlediyseniz 2, ve iyinitelikte gözlemlediyseniz 3 rakamın altındaki ilgili kutucuğa X işareti ÖLÇÜTLERİ 0 1 2 3Basit elektrik devre elemanları seçimi ve devrekurmakAElektrik devre elemanlarını seçmeBElektrik devre çeşitlerini seçmeCKısa devrenin sakıncalarını kavramaDBasit elektrik devresini kurmaZayıf akım devrelerini kurma ve çalıştırmakAZayıf akım devre elemanlarının seçimiBBir buton bir zil tesisatını kurma ve çalıştırmaCBir buton iki zil, iki buton bir zil tesisatını kurmaDBir zil ve kapı otomatiği devresini kurmaAydınlatma, priz ve şalter devrelerini kurma veçalıştırmakAAdi anahtar ve priz devresini kurmaBKomütatör anahtar tesisatı devresini kurmaCVaviyen anahtar tesisatı devresini kurmaDFluoresant lamba tesisatı devresini kurmaEFluoresant lamba muhtemel arızalarını gidermeFBir fazlı motorun paket şalterle kumanda devresinikurmaTertip düzen, iş güvenliğiAMontaj ve bağlantılarda emniyet ve güvenliktedbirlerine uymaBİş tulumu, önlük, eldiven, baret, diğer ekipmanlarınkullanımıCÇalışma ortamını temizleyip düzenlemeTOPLAM PUANMODÜL DEĞERLENDİRME55DEĞERLENDİRMEPerformans denetim listesinde, kazandığınız davranışlar öğretmeniniz tarafındanbelirlenen değer ölçeğine göre değerlendirilecektir. Yukarıdaki ölçeğe göre kendinizideğerlendirip yetersiz bulduğunuz faaliyeti tekrar SAĞA1- Eğitim ve öğrenim faaliyetini tamamladığınız bu modülün Çare, deva, ilaç, yardım.. – Aydınlatmada kullanılan bir veya daha fazla lambabulunduran aydınlatma aracı. – Kanıt, belge, Fluoresant lambaya duy görevi yapan eleman. – Bir müzik çeşiti. – Belirti, çizinti, nişan.– Utanma duygusu, edep, hayâ. – Tersi bandırma, pekmez, Tek hücreli canlı. – Kızgın, öfkeli, sinirli, somurtkan. – Engel, çıkıntı, barikat, sayacı. – Elektrik tesisatlarında buat içerisinde iletken bağlantılarının yapılmasıiçin kullanılan gereçtir. – Işık yayan alıcı çeşidi, Bir elektrik devresinden fiş aracılığı ile doğrudan veya uzatma kablosu ile enerjialınması için kullanılan gereçtir. – Tersi genişlik. – Türkiye’nin uluslar arası plakaişareti. – Tümör, yumru, Bir cetvel çeşidi. – Oyun, raks. – Tersi canlının beslenebilmesi için vazgeçilemez unsur,besin, aş. – Geçmiş zaman Elektrik devrelerinde arzu edilmeyen arıza çeşidi. – Tersi bir çalgı aleti. – Başa takılanörtü etrafına veya bez parçalarının etrafına iplik ile yapılan süsleme, elişi, nakış, İsim. –Tersi işaret zamiri. –Tersi boyutlardan biri, uzunluk. – Faiz, artış, Tersi bir nida. – Eski Mısır’da bir tanrı. – Adi anahtara çekilmesi gereken iletken sayısı.– Eşi ölmüş kadın veya eşinden boşanmış Tersi çalışırken yapılan şey, uğraş, Bir lambayı veya bir grup lambayı alıcıyı iki ayrı yerden aynı zamanda veya farklızamanlarda yakıp söndüren anahtar çeşididir. - Bir rengin son iki Fluoresant lambalarda ilk ateşlemeyi yapan eleman. – Olmaktan Tersi ilave, katkı, zam. – Çocuğu olan kadın, anne. – Çoğul eki. – Öğrencinin başarısınıölçme Komütatör anahtara çekilmesi gereken iletken sayısı. –Zilin çıkardığı ve kulağımızlaalgıladığımız şey. – Tersi elektrik devrelerinde kullanılan koruma elemanı. – Vaka, Bilmekten emir, öğrenmek, bellemek. – Elektrik tesisatlarında kapalı şemanın diğer adı.– Tersi bayrağı veya sancağı önde tutan veya taşıyan kimse, öncü, lider, Elektrik tesisat işini yapan kimse. – Vaviyen anahtara çekilmesi gereken iletken Elektrik Mühendisler Odasının kısaca yazılışı. – Küçük bitki, Tersi protaktinyum’un sembolü - Dünyanın uydusu. – Bir Üreteçten çıkan akımın alıcı üzerinden geçerek tekrar üretece ulaşması için izlediği Bir hayvan. – Bir Tersi ses çıkaran alıcı çeşidi. – Bir içecek, usare, abıhayat. – Bir Tersi bir üreteç çeşididir. – Tersi boyun atkısı, başörtüsü, atkı. – Şişman, kalın, cüsseli, Tersi Bir elektrik devresinde anahtar kapalı, iletkenler sağlam ve üreteçteki enerji alıcıyaulaşıyor ve alıcı çalışıyorsa bu tür devreye verilen Televizyonun kısaca yazılımı. – Kuzu sesi. – Avlanılan. – En kısa zaman birimi. –Tersieskiden konaklamak için kullanılan bina, konukluk, iş Müzikte tempo, ses uyumluluğu, dizem. – Narin’in sessizleri. – Tersi tayin Belirti, çizinti. – Elektrik tesisatçılığında da kullanılan bir el aleti. – Küçük mağara,barınak, oyuk. – Tersi ülkemizin plaka Hamurdan yapılan bir pasta çeşidi. — Soru eki. – Elektrik akımını ileten iletken Bitki bilimde; ermin, kakım. – Tersi ismin hal eki. – Tersi sıra manasına gelenkelimenin ilk hecesi. - Bir Duman, pus, tütsü. — Elektrik lambasının, vidalanarak veya takılarak elektrik tesisinebağlanmasını sağlayan gereçtir. – Tersi gelir, Bir zil çeşidi. – Evin bölümlerinden her biri. – Stronsiyum’un Elektrik tesisatçılığında da kullanılan bir el İfa etme, tatbik, Çoğul eki. – Elektrik devrelerinde basıldığında devreyi kapadan el çekildiğinde devreyiaçan elemandır. – Tersi aldığı elektrik enerjisini hareket dönme enerjisine dönüştürenbir alıcı İnsan vücudunda kolun bir bölümü. — Topraklama iletkenin rengi. – Tersi Bir ilimiz. – Tersi üstü kapalı konuşma, kast etme, fark ettirme, sezdirme. – Bir Elektrik devre elemanlarının birbirine bağlantısının yapıldığı ve elektrik akımını iletenmetal tellere denir. – Tersi bir ANAHTARLARIÖĞRENME FAALİYETİ-1 CEVAP ANAHTARI1 ALICI2 ANAHTARBUTON3 SİGORTA4 KAPALIDEVRE5 YANLIŞ6 C7 A8 D9 YANLIŞ10 ŞALTERÖĞRENME FAALİYETİ-2 CEVAP ANAHTARI1 KAPALIŞEMA2 AÇIKŞEMA3 C4 E5 DÖĞRENME FAALİYETİ-3 CEVAP ANAHTARI1 ADİANAHTAR2 KOMÜTATÖR3 VAVİYEN4 SOKET5 YANLIŞ6 D7 BALAST8 YANLIŞ nedir?“Dağıtım tablosundan son aydınlanma aygıtı armatür ya da prizin bağlandığı kutuya buat kadar olan kısımdır.” nedir?“Linye hattı ile aydınlanma aygıtı yada priz arasındaki bağlantı hattıdır.” nedir?“Alternatif akımlı güç sistemlerinde çeşitli nedenlerle yıldırım düşmesi, anahtarlama vb. oluşan gerilim yükselmelerini sınırlamak amacıyla tasarlanmış -sistem ve techizatın korunmasında- ve enerji besleme sürekliliğinin sağlanmasında önemli bir görevi olan koruma cihazıdır. Normal işletme şartlarında yalıtım halindedir.” nedir?“Elektrik enerjisinin parametrelerini değiştiren statik elektromagnetik cihazlara transformatör denir.” nedir, çeşitleri nelerdir?“Elektrik tesislerinde aktif olmayan bölümler ile sıfır iletkenleri ve bunlara bağlı bölümlerin bir elektrot yardımı ile toprakla iletken bir şekilde birleştirilmesine topraklama denir.”“3 çeşit topraklama vardır1 Koruma Topraklaması İnsanları tehlikeli dokunma gerilimlerine karşı korumak için işletme araçlarının aktif olmayan kısımlarının topraklanması.Örnelektrikli cihazların metal gövdelerinin topraklanması 2 İşletme Topraklaması İşletme akım devresinin, tesisin normal işletilmesi için topraklanması.Örn trafonun veya alternatörlerin sıfır yıldız noktalarının topraklanması 3 Fonksiyon Topraklaması Bir işletim tesisinin istenen fonksiyonu yerine getirmesi için yapılan topraklama. Örn yıldırıma karşı topraklama, zayıf akıma karşı topraklama ” akımı neden alternatif akımla taşınır?“Transformatörün çalışmasına kısaca değinecek olursak; primer sargısına uygulanan alternatif akım, değişken bir manyetik alan değişken manyetik alan nüve üzerinden devresini tamamlayarak transformatörün sekonder sargısını keser.Faraday kanunlarına göre;bir sargı, değişken bir manyetik alan tarafından kesilirse üzerinde bir gerilim indüklenir.Ve manyetik alan tarafından kesilen sekonder sargıda sipin sayısına göre gerilim transformatörün çalışması için değişken bir manyetik alan oluşturulması olarak transformatörler sayesinde gerilim seviyesi kolayca indirilip yükseltilebildiği için ve enerji iletim hatlarında uzun mesafelerde kayıpları azaltmak için gerilimin yüzlerce kV mesafesine kadar yükseltilmesi gerektiğinden değişken manyetik alanın oluşması için transformatör sargılarına alternatif akım uygulanması sistemlerinde kullanılan belli başlı malzemeler nelerdir?” 1Parafudr 2Ölçü tr. 3Dağıtım tr. 4İletken 5İzolatör 6Kesici 7Ayırıcı ” nedir?“Kapasitif özelliklerinden dolayı Enerji Nakil Hatları’nda oluşan kapasitif gerilim artışları, hattın uzunluğuna ve iletim gerilimine ve de direk tipine bağlı olarak, hat sonu gerilimi ile hat başı gerilimi farklılık göstermektedir. Bu farklılık şebekemizde hat şönt reaktörleri ve trafo merkezlerindeki reaktörlerde yok edilmektedir. Ayrıca fazlar arasındaki dengesiz kapasitif gerilim artışlarını dengelemek için ENH’nda transpozisyon işlemi sıralarının hat başı ve hat sonunda aynı olması için de güzergah boyunca uygun yerlerde 3 veya 3’ün katları sayısınca yapılır.Daha iyi anlamak için ÖrnHat başında Va=Vb=Vc=154 kV olan gerilim, hat sonunda transpozisyon sayesinde Va’=Vb’=Vc’=170 kV olması sonra şönt reaktörler kullanılarak gerilim eski seviyesi olan Va=Vb=Vc=154 kV’ a indirgenir.” sistem nedir?“Her bölgenin kendine özgü bir elektrik santraline sahip olması her zaman amaca uygun olmaz. Teknik koşulları gerçekleştiren en uygun yerlere elektrik üretim santralleri bunlar birbirlerine gerilim gruplarına göre bağlanarak bir enerji ağı kurulursa, artık her yöre için bir elektrik santralinin yapılmasına gerek bir ülkenin tamamının yada belirli bölgelerinin elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayabilecek bir biçimde üretim ile tüketim merkezleri arasındaki enerji alışverişini sağlayan enerji taşıma sistemine enterkonnekte sistem denir.” ve OG’de kullanılan direk çeşitleri nelerdir?“AG ve OG’ de kullanılan direkler beton, demir, ve ağaç direkler olmak üzere 3’e ayrılır.– Ağaç Direk Ekonomik olması, taşıma kolaylığı, tesis ve montaj süresinin kısa olması tercih sebebi olmasına yol açar. Tepe kuvvetlerinin zayıf olması dezavantajıdır.– Demir Direk Boyalı kaynaklı yada galvanizli cıvatalı olarak imal direkler ağaç direklere nazaran daha uzun ömürlü, beton direklere göre beton direklere göre bakım ve işletme masrafları yüksektir.– Beton Direk Çimento, su, kum, çakıl ve katkı maddesi ile yapılırlar. Beton direklerin demir direklere göre önemli avantajı, hava şartlarından ve özellikle sanayi bölgelerindeki zararlı gaz ve buharlardan az etkilenmesidir.” trafolarında kademe ayarı nasıl yapılır?“Kademe ayarında asıl nokta; trafoların besleme geriliminin değeri primer tarafının değiştirildiğinde, sekonder çıkış geriliminin sabit tutulması müşterilere nominal sekonder geriliminin sağlanması işletmeciliğin nedenle dağıtım güç trafolarında değişik primer gerilimi karşısında nominal sekonder çıkış gerilimi sağlamak amacıyla kademe değiştirme mekanizmaları ilave sargılar üzerine yerleştirilmiş bu gerilim ayar sistemi trafo yüksüz iken 3 kademeli olarak imal trafonun dönüştürme oranı primer sargılar üzerinden sargı dilimleri çıkarmak ve ilave etmek suretiyle değiştirmektir. K=U1/U2=N1/N2=I2/I1 formülünden nedir, görevi, yapısı ve çeşitleri nelerdir?“Görevleri; Elektriksel bakımdan iletkenleri topraktan ayırmak, iletken ağırlığı ile iletkenler gelen ek yükleri Cam, porselen, epoksi reçine gibi akıma karşı direnci çok büyük ve yüksek derecede sıcaklığa dayanıklı malzemeden yapılırlar. Camın porselene göre elektrik dayanımı Mesnet tipi, Zincir tipiMesnet Tipi İzolatörler Hava hattı iletkenlerinin üstüne tutturulduğu, bir veya çok parçalı Tipi İzolatörler Özellikle orta ve yüksek gerilimde kullanılırlar. Birbirine eklenebilen birçok parçadan oluşurlar.” nedir?“Atlama manasına gelir. Bir durdurucu direkte gergi izolatörleri veya mesnet izolatörleri arasındaki iletken kısımdır. Durdurucu direklerde enerji nakil hatlarını birbirlerine irtibat lamaya niçin yüksek gerilimler taşınır?“Elektrik enerjisi yüksek gerilimle iletildiğindeDeltaUgerilim düşümü={ formülünden enerji nakil hattı sonunda gerilim düşümü daha az olur. Devreden az akım geçeceğinden güç kaybı az kesiti daha küçük olacağından iletimde kullanılan dirençler ve diğer gerilim techizatı hacim bakımından daha küçük ve hafif elektrik daha ucuza mal elektrik santraldeki jeneratörlerden elde edilen genelde 10,5 kV çıkış gerilimi ile iletilseydi,iletim akımı, iletken kesiti ve çapı çok daha büyük olacaktı.” zati korumaları nelerdir?“Trafo fiderleri; diferansiyel veya tank koruma dışında aşağıdaki koruma elemanlarına sahiptir– Lokal ısınma ve yağ bozulması sonucu gaz oluşmasına neden olan herhangi bir sargı arızasında çalışacak Bucholz rölesi koruması,-Aşırı yük veya dahili bir arıza nedeniyle trafo yağ ve sargısında sıcaklık artışına karşı termik koruma,-Trafo için tehlike yaratacak biçimde yağ seviyesinin düşmesine karşı yağ seviye koruması,-Buşinglerdeki aşırı gerilim yükselmelerine karşı Bucholz rölersini koruyan ark boynuzu koruması” bir hatta yapılacak olan manevrada öncelikli işlemler nelerdir?“-Önce hangi hattan manevra yapılacağı tesbit bu hattın üzerinde bulunan müşterilere haber kesicisi açılır ve kontrol bara ve çıkış ayırıcıları açılır ve kontrol toprak ayırıcısı kesici üzerine uyarı levhaları asılarak başkasının kapatılması sonra ekibin çalışması için haber verilir.” iletiminde kullanılan işletme sınırları nelerdir?“-Alçal Gerilim 1000 V’a kadar-Orta Gerilim 1000V ile 36kV dahil’a kadar-Yüksek Gerilim36 kV’dan büyük gerilimler için,” nedir?“Gerilen iletken uçlarının bağlı olduğu iki izolatör arasındaki varsayılan doğru çizgi ile iletkenin en sarkık noktası arasındaki uzaklıktır.” nedir?“Elektrik enerjisinin parametrelerini U,I değiştiren, statik elektromanyetik elemandır.” trafosu nedir, ne işe yarar?“İletim veya dağıtım hattına seri bağlanarak, üzerinden geçen akımı sargı oranları nispetinde düşürerek, ölçü ve koruma sistemleri tarafından kullanılabilir seviyeye getiren elektromanyetik devre elemanıdır.” trafosu nedir, ne işe yarar?“Primer tarafından genelde hat ile toprak arasına bağlanarak, faz toprak gerilimini sargı oranları nispetinde düşürerek, yine ölçü ve koruma sistemlerine aktaran elektromanyetik devre elemanıdır.” trafosu Dağıtım Trafosu nedir, ne işe yarar?“Güç trafoları, belirli bir gerilimdeki enerjiyi, başka bir gerilime çevirmek için trafoları birkaç kVA’lık küçük trafolardan 500-1000 MVA’lık büyük trafolara kadar değişik güçlerde imal trafoları yüksek gerilimden alçak gerilime çevirdikleri enerjiyi miktar olarak değiştirmezler, yani güç sabit kalır.” trafolarının elemanları nelerdir?“-Demir Nüve;Manyetik akı oluşmasını Sargılar;İnce ve çok sipirli olup, trafonun OG giriş Sargılar;Kalın ve az sipirli olup, trafonun AG çıkış Yağı;Sarımlar, sargılar arası ve gövde-tank arası izolasyon ve soğumayı Tank;Sargıların, nüvenin ve yağın bulunduğu Tankı;Genleşme ve yedek yağ Seviye Göstergesi;Reserve yağ seviyesini görmek yağının soğumasını Buşingi;OG ve AG fazlarının bağlantı Boynuzu;Enerji nakil hatlarında bir gerilim yükselmesinde trafoyu koruyan ısı derecesini Kademe Komutatörü;OG’de gerilim seviyesini ayarlamaya Rölesi;Trafoların zati arızalarında yani trafonun içindeki arıza veya anormal ısınmalarda çalışarak sinyal veya açtırma kumandası veren mekanik bir röledir.” nedir?“Aynı gerilimdeki elektrik enerjisinin toplandığı ve dağıtıldığı bir ünitedir.” nedir?“Bir merkez barasından müşteri veya müşteriler grubuna enerji taşıyan hat veya kablo çıkışlarıdır.” nedir?“Elektrik enerjisinin üretilmesi, iletilmesi ve dağıtılması işlemlerine denir.” sahası nedir?“Genel olarak; Ayırıcılar, kesiciler, baralar, trafo ve yardımcı techizatın bir araya toplandığı, enerjiyi toplamaya veya dağıtmaya yarayan bir tesistir.” merkezi nedir?“Genel olarak; Bir veya birden fazla yüksek gerilim enerji nakil hattından enerji alan ve bu enerjiyi genellikle orta ve alçak gerilim ile müşteri fiderlerine dağıtan cihaz topluluğunun bulunduğu yerdir.” nedir, kaç çeşittir?“Yüksüz devreleri güvenli olarak açıp kapamaya yarayan devre Ayırıcısı; Enerji nakil hattının başında veya sonunda bulunan Ayırıcısı; Bara kesicisi ile bara arasında bulunan Ayırıcısı; Tek bara sisteminde kesiciye paralel çalışan Ayırıcısı; Çift bara sisteminde ana bara ile transfer bara yı Ayırıcısı; Gerilim altında bulunmayan elektrik devrelerinin toprakla irtibatını Aşağıdaki Soruların Cevabınıda Bilmeniz gerekirAkım nedir, gerilim nedir, jeneratör nedir ve çalışma esasları jeneratörün motor devri ve frekansı, kirşofun akımlar kanunu hakkında bilgi , ohm kanunu hakkında bilgi , flüoresan lamba devresinde kullanılan elemanlar, yıldız üçgen çalışma hakkında bilgi, komita tor anahtar -vaviyen anahtar devresi nasıl kurulur hangi esasa göre çalışır, AG-OG-YG sınırları, kondaktör ne işe yarar nasıl çalışır, aşırı akım rölesi ne işe yarar nasıl çalışır, sıvı seviye rölesi nedir ne işe yarar nasıl çalışır, bir dairenin sigorta kutusunda hangi elemanlar bulunur, topraklama nedir ve çeşitleri nelerdir, kaçak akım rölesi nedir çeşitleri ve kaçak akım rölesi çalışma prensibi, kablo kesitleri, busbar nedir ne işe yarar sağladığı kolaylıklar nelerdir, kompansazyon nedir nasıl yapılır ne işe yarar, paratoner nedir, transformatör nedir yapısı hakkında bilgi ver, implus role nedir ne işe yarar, TMŞ nedir ne işe yarar, elektik kaç mA den sonra öldürücü etki yapar, bir lambayı 2 den fazla merkezden nasıl kumanda edersin … Benzer YazılarDoğru Akım ve Alternatif Akım Devreleri SorularıELEKTRO TEKNİK SINAV SORU ve CEVAPLARIRL RC ÖRNEK PROBLEMLERTEMEL ELEKTRONİK SINAV SORU VE CEVAPLARITemel Devre Uygulamaları SorularıYıldız Üçgen Direnç Bağlantıları ve DönüşümüSoruların CevaplarıKirchhoff kanunları örnek sorularAnalog Devre Elemanları SorularıTemel Mantık Devreleri Soruları

elektrik devresini açıp kapamaya yarayan araç